وداع باخالق هامون سینمای ایران

این سخن امام(ره) برای سینمای ایران بسیار تعیین‌کننده بود و سینمای ایران پس از رخوتی که در سال‌های منتهی به انقلاب داشت و مردم از سینما گریزان شده بودند را برای ادامه حیات خود پس از انقلاب رهنمون کرد. اگرچه مهرجویی پنج فیلم قابل‌تامل مانند گاو و پستچی را در پیش از انقلاب اسلامی ساخت اما اوج فعالیت‌های او را باید پس از انقلاب دانست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اجاره‌نشین‌ها، هامون، درخت‌گلابی، لیلا، سنتوری و... آثاری است که با توجه به تنوع ژانری که داشتند اما نمایانگر دغدغه او در مورد خانواده و ریشه‌یابی آسیب‌های اجتماعی بود که نهاد خانواده را هدف قرار داده‌اند. او در سایه انقلاب اسلامی به ارزش‌های ملی ــ میهنی هم در آثار توجه ویژه‌ای داشت که سینمای او را به‌عنوان یک سینماگر مولف متمایز می‌کرد. از همین رو نیز آثارش را همواره با مشارکت نهادهای فرهنگی و هنری مانند بنیاد مسکن، شهرداری تهران، بنیاد فارابی و... می‌ساخت تا دغدغه‌هایش را روی پرده نقره‌ای سینما به نمایش گذارد.او به‌عنوان یک سینماگر هیچ‌گاه از چارچوب‌های قانونی نظام فرهنگی کشور خارج نشد، اگرچه بخشی از آشوب‌طلبان سال گذشته می‌خواستند از حضور او درخارج از کشور بهره‌برداری کنند اما این سینماگر هیچ‌گاه به این خواسته تن نداد. بدون شک قتل مهرجویی و همسرش یک تراژدی دهشتناک است. ناگزیر در میان غافلگیری این موقعیت تلخ نگاهی به کارنامه او داشتیم که در ادامه می‌خوانید.   ۱۳ اقتباس‌های سینمایی  گاو (اقتباسی از داستان «عزاداران بیل») پستچی (اقتباس از نمایشنامه گئورگ بوخنر به نام وویتسک) دایره مینا (اقتباسی از «آشغالدونی» از مجموعه داستان‌های «گور و گهواره») هامون (برداشتی آزاد از کتاب «بوف‌کور») بانو (اقتباسی سینمایی از فیلم ویریدیانا) سارا (اقتباسی از نمایشنامه «خانه‌عروسک») پری (ترکیب سه قصه کوتاه از نویسنده معروف آمریکایی، جی.دی. سالینجر) درخت گلابی (اقتباسی از داستان «جایی دیگر») مهمان مامان (براساس کتابی از هوشنگ مرادی‌کرمانی) سنتوری (براساس داستانی از محمود گلابدره‌ای)  سارا (اقتباسی از نمایشنامه «خانه‌عروسک») شیرک (براساس قصه‌ای چاپ‌نشده از کامبوزیا پرتوی یا مهناز انصاریان) لیلا (براساس داستانی از مهناز انصاریان)    اولین‌ها و آخرین‌ها «الماس ۳۳»؛ اولین فیلم          گاو؛ اولین فیلم مهم اجاره‌نشین‌ها؛ اولین فیلم کمدی    لامینور؛ آخرین فیلم    اولین‌ها و آخرین‌ها ایثار (۱۳۵۵)، فیلم مستند کوتاه برای سازمان انتقال خون ایران الموت (۱۳۵۵)، فیلم بلند مستند داستانی درباره اسلام، تشیع و اسماعیلیان برای تلویزیون ملی ایران که تاکنون نمایش داده نشده  انفاق (۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند، ۱۰دقیقه برای مرکز انتقال خون بخشش (۱۳۵۶)، فیلم کوتاه مستند برای مرکز انتقال خون پیوند کلیه (۱۳۵۷)، فیلم کوتاه مستند برای وزارت بهداشت و درمان سفر به سرزمین رمبو (۱۳۶۲)، فیلم مستند داستانی برای تلویزیون فرانسه براساس زندگی آرتور رمبو   ۷ شخصیت‌های ماندگار  مش حسن (زنده‌یاد عزت‌ا... انتظامی) حمید هامون (زنده‌یاد خسرو شکیبایی) بانو (بیتا فرهی) سارا (نیکی کریمی) لیلا (لیلا حاتمی) عفت (گلاب آدینه) علی سنتوری (بهرام رادان)   ۶ رمان‌ها به خاطر یک فیلم بلند لعنتی (نشر قطره) در خرابات مغان (نشر قطره) آن رسید لعنتی (نشر به‌نگار) سفر به سرزمین فرشتگان (نشر به‌نگار) سفرنامه پاریس، عوج کلاب (نشر به‌نگار) برزخ ژوری (انتشارات به‌نگار)   ۵ ترجمه‌ها بعد زیبایی‌شناختی و زیباشناختی واقعیت اثر هربرت مارکوزه جهان هولوگرافیک اثر مایکل تالبوت یونگ، خدایان و انسان مدرن اثر آنتونیو مورنو نمایشنامه‌های غرب واقعی و طفل مدفون اثر سام شپارد آوازه‌خوان طاس و درس اثر اوژن یونسکو   بیشترین همکاری با بازیگران سینما عزت‌ا... انتظامی علی نصیریان خسرو شکیبایی علی مصفا لیلا حاتمی محمدرضا شریفی‌نیا فردوس کاویانی بیتا فرهی نیکی کریمی توران مهرزاد ایرج راد فریده سپاه‌منصور همایون ارشادی   فیلم ماندگار در تاریخ سینما گاو اجاره‌نشین‌ها هامون بانو سارا پری لیلا درخت گلابی مهمان مامان سنتوری   جوایز شخصی جایزه یک عمر فعالیت اثرگذار فرهنگی، جایزه یلدا، به همت انتشارات کاروان و ماهنامه جشن کتاب(۱۳۸۵) دریافت جایزه از جشنواره فیلم بوسان(۱۳۸۶) تقدیر برای یک عمر فعالیت هنری جشنواره بین‌المللی فیلم زردآلوی طلایی ایروان(۱۳۸۷) دریافت نشان لژیون دونور درجه شوالیه از سوی سفیر فرانسه(۱۳۹۳) و صد‌ها جایزه ارزشمند داخلی و خارجی که در این بخش نمی‌گنجد.   جوایز و افتخارات سینمایی گاو (بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران، در رای‌گیری منتقدان سینمایی ایران سال‌های ۱۳۵۱، ۱۳۶۷، ۱۳۷۸) سارا لیلا دایره‌مینا پستچی درخت ‌گلابی مهمان‌ مامان هامون بانو آقای هالو بمانی مدرسه‌ای که می‌رفتیم(برگزیده بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران در شماره‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ ماهنامه فیلم، ) پری سنتوری نارنجی‌پوش     تئاتر  درس، نوشته اوژن یونسکو غرب واقعی، نوشته سام شپارد   در سکانس آغازین فیلم‌ «هامون» که خواب حمید ‌هامون است، او را در کنار دریا می‌بینیم که می‌گوید: خواب می‌بینم که در کنار دریا هستم و با عده‌ای آشنا و غریبه به سویی می‌روم. انسان از آن چیزی که بسیار دوست می‌دارد خود را جدا می‌سازد. در اوج خواستن نمی‌خواهد، در اوج تمنا نمی‌خواهد. دوست می‌دارد، اما درعین‌حال می‌خواهد که متنفر باشد. امیدوار است اما امیدوار است امیدوار نباشد. همواره به یاد می‌آورد، اما می‌خواهد که فراموش کند.حالا خالق حمید هامون و بی‌شمار شخصیت‌های ماندگار در تاریخ سینمای ایران همراه همسرش (وحیده محمدی‌فر) به قتل رسیده. بهت‌آور است که داستان زندگی کارگردان شهیر ایرانی این‌طور شوکه‌کننده و ناگهانی تمام شود. کمتر فردی در دهه حاضر وجود دارد که به سینما و فیلم علاقه داشته باشد ولی مهرجویی و آثارش را نشناسد. او در دوران نوجوانی، علاقه‌مند به موسیقی شد و به آموزش موسیقی پرداخت. بعد از علاقه به موسیقی، به سینما علاقه‌مند شد و برای بهترین درک فیلم‌های روز، زبان انگلیسی را یاد گرفت. مهرجویی در ۲۰سالگی برای تحصیل راهی آمریکا شد و ابتدا سینما ‌خواند، اما خیلی زود سینما را رها کرد و در فلسفه به ادامه تحصیل پرداخت. زمانی که به ایران برگشت فیلم‌های فوق‌العاده‌ای ساخت که با بازخوردهای بسیار مثبتی از طرف جشنواره‌های داخلی و خارجی مواجه شد. خبر قتل داریوش مهرجویی و همسرش یک تراژدی کامل است. 

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: داریوش مهرجویی زندگینامه کارگردان سینمای ایران سینمای ایران تاریخ سینما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۸۹۴۹۰۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مست عشق، ماجرای یک تابوشکنی در سینما

در شرایطی که تصور می‌شد ذائقه مخاطبان به سمت موضوعات سطحی و صرفاً خنده‌دار بودن به هر قیمتی رفته، اما مست عشق نشان داد که اگر سوژه‌های غیرکمدی به درستی کاویده و انتخاب شوند، جا برای استقبال گیشه از آنها باز است. - اخبار فرهنگی -

خبرگزاری تسنیم - گروه فرهنگی مروری بر ساخت آثار سینمایی در چند سال اخیر، یک حقیقت مهم را فاش می‌کند و آنهم اقبال خوب مخاطبان از فیلم‌های کمدی است. فروش بالای آثار طنز در چند سال اخیر، این پیام را به سینماگران داد که ساخت فیلم‌های کمدی می‌تواند تضمین‌کننده بازگشت هزینه‌های تولید آن باشد.

اوج این اتفاق را می‌توان در سال 1402 دید؛ جایی که کمدی‌ها نبض گیشه را به دست گرفتند و سهم بسیار زیادی از رکوردشکنی سینما در سال 1402 (با 28 میلیون مخاطب و حدوداً 1200 میلیارد فروش) مرهون وجود آنها شد. «فسیل»، «هتل»، «هاوایی»، «شهر هرت» و «ویلای ساحلی» در مجموع با فروشی به میزان 830 میلیارد تومان توانستند سهم 70 درصدی از این رکوردشکنی را از آن خود کنند تا توجه دست‌اندرکاران سینما به ساخت فیلم‌های کمدی بیش از پیش جلب شود.

فارغ از پرداختن به چرایی و ریشه استقبال از فیلم‌های کمدی که خود موضوع مفصل دیگری است، یک موضوع مهم قابل طرح و بحث است؛ «آیا قرار است سینمای ایران در فیلم‌های کمدی خلاصه شود و شاهد تک ژانری باشیم؟»

تمساح خونی و سال گربه زیر سایه مست عشق

جدول فروش گیشه در روزهای ابتدایی سال 1403 باز هم در حال دامن زدن به پرسش فوق بود و رکوردشکنی‌های «تمساح خونی» و فروش بالای آن باز هم یادآوری می‌کرد که فعلا جایی برای ورود فیلم‌های غیرکمدی به پرده سنیما نیست!، اما حضور «مست عشق» ساخته حسن فتحی در صف اکران از نخستین روزهای اردیبهشت ماه، این گزاره را کمرنگ کرد. مست عشق از 5 اردیبهشت ماه اکران شد و تا به امروز (یعنی بعد از گذشت حدودا 10 روز) بیش از 46 میلیارد فروخته است.

این میزان فروش، مست عشق را در رتبه دوم فیلم‌های غیرکمدی از ابتدای سال 1402 تا به امروز قرار داده است، آنهم در شرایطی که رتبه نخست در اختیار انیمیشن «بچه زرنگ» با فروش 63 میلیارد تومان است و به نظر می‌رسد با ادامه روند فعلی فروش مست عشق، این فیلم می‌تواند رتبه نخست را از آن خود کند.

مست عشق و تابوشکنی در گیشه

یکی از ابعاد قابل بحث درباره مست عشق این است که فیلم جدید حسن فتحی یادآوری کرد "سینمای ایران تنها منحصر در دست کمدی‌سازان نیست و حتما سوژه‌ها و موضوعات دیگری هستند که می‌توانند اقبال مردم را به خود جلب کنند."

در شرایطی که تصور می‌شد ذائقه مخاطبان هنر هفتم در کشورمان به سمت موضوعات سطحی و صرفاً خنده‌دار بودن به هر قیمتی رفته، اما مست عشق نشان داد که اگر سوژه‌های غیرکمدی به درستی کاویده و انتخاب شوند، جا برای استقبال گیشه از آنها باز است. مست عشق سراغ یکی از مفاخر شعر و ادب ایران رفته و داستان زندگی چهره‌ای را روایت می‌کند که برای اکثر ایرانیان نام آشناست. اشعارش بارها و بارها در کتاب‌های فارسی دانش‌آموزان، برنامه‌های تلویزیونی و ترانه‌های خوانده شده توسط خوانندگان ایرانی بازخوانی شده و حس و حال علاقه‌مندان به ادب را دگرگون ساخته است.

اهمیت ساخت فیلمی نظیر مست عشق را باید از این جهت مورد بررسی قرار داد که راهی برای ساخت آثار سینمایی دیگری از مفاخر فرهنگ و ادب ایران باز می‌کند و این نوید را به دست‌اندرکاران سینما به ویژه تهیه‌کنندگان می‌دهد که برای جلب نظر مخاطب و کشاندن او به سالن سینما، به جز ساخت فیلم طنز، می‌توان سراغ موضوعات دیگر هم رفت. به ویژه اگر این موضوع، برگرفته از زندگی چهره‌های محبوب ایرانی مخصوصاً اهالی ادب و شعر باشند.

استاد مشهور ادبیات پارسی چه گفت؟

میرجلال‌الدین کزازی که از اساتید زبان و ادبیات فارسی است، در حاشیه اکران خصوصی مست عشق نکات مهمی را مورد اشاره قرار می‌دهد. او گفت: «از نگاهی فراخ و فراگیر، دید و داوری من درباره این توژینه داستانی یا فیلم این است که دست‌اندکاران و پدیدآورندگان آن در کار هنری که می‌خواسته‌اند کرد، کامدار بوده‌اند. توانسته‌اند به آن آماج‌ها و آرمان‌هایی که در سر می‌پرورده‌اند، دست بیابند. از این دید این فیلم یکی از اندک فیلم‌هایی است که من از دیدن آن، از آغاز تا انجام فیلم، شادمان و خشنود بودم. دم‌های دلپذیری را من به هنگام دیدن فیلم گذرانیدم اما چند ویژگی  بیشتر بر من کارگر افتاد؛ بجز کارگردانی که هر چه در فیلم می‌گذرد به راستی به گونه‌ای به او بازمی‌گردد زیرا اوست که سررشته‌ها را در دست دارد، خُنیا یا موسیقی فیلم بسیار  بشکوه ، کارساز و اثرگذار بود، به همان سان فیلم برداری آن. سه دیگر، آوابرداری این فیلم. از دید فنی این سه، نمود بیشتری در چشم من داشت.»

ساخت فیلم درباره نظامی؛ ادامه یک درک صحیح فرهنگی؟!

اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد که در ششمین مجمع جهانی گفت‌وگوی بین فرهنگی در باکو حضور داشت از ساخت فیلم سینمایی درباره یکی دیگر از مفاخر ادبیات ایران و جهان خبر داد و گفت: فیلم سینمایی «حکیم نظامی» با همکاری وزارت فرهنگ جمهوری آذربایجان ساخته می‌شود.

او تاکید کرد که قرار است برای مشاهیر ادبیاتی، فیلم‌های مشترک تولید شود و گفت: "در ترکمنستان برای مختومقلی فراغی همین کار را می‌کنیم، در پاکستان نیز برای اقبال لاهوری کاری را در دست اقدام داریم؛ در سفر هفته گذشته به پاکستان برادران و خواهران پاکستانی به ویژه در شهر لاهور از این موضوع استقبال کردند. ساخت مجموعه جدیدی را برای حکیم نظامی آغاز می‌کنیم؛ در همین راستا از همکارانم در وزارت فرهنگ جمهوری آذربایجان دعوت کردیم تا ما را در ساخت فیلم سینمایی در این باره کمک کنند."

اگر حرف‌های وزیر ارشاد جامه عمل بپوشد و ساخت فیلمی درباره حکیم نظامی جدی و عملیاتی شود، شاهد ادامه یک سیاستگذاری صحیح فرهنگی خواهیم بود.

انتهای پیام/